Czy w cEDH jest miejsce na różnorodność? Felieton na ocieplenie wizerunku format ⋆

Często słyszę głosy, szczególnie wśród osób niezdecydowanych lub przeciwnych graniu cEDH, że jest to rozwiązany format, w którym każda talia jest taka sama, każdy gra partner deckami, meta jest zamrożona i martwa od lat, każda gra kończy się maksymalnie w 3 turze i w ogóle to nie ma sensu siadać do stołu, bo więcej się tasuje niż gra. Tak powtarzane przez “przeciwników” cEDH rozszerzają na innych graczy mylne pojęcie, pokazują tę odmianę Commandera w złym świetle, pomnażają stereotypy. Zapraszam do lektury, której tematyką jest różnorodność w formacie competitive EDH.

Jako wieloletni weteran tej formy grania w Commandera, nie mogę się zgodzić z tymi stwierdzeniami w najmniejszym stopniu. Sam przeszedłem przez bardzo dużo talii, widziałem jeszcze więcej. Odbyłem tysiące gier, w których widziałem najróżniejsze scenariusze. Gry, które się fizjonomom nie śniły i sytuacje, które mogło napisać tylko samo życie. W tym tekście postaram się pokazać wam, jak ciekawym światem jest cEDH i w jaki sposób można odbywać przygodę przez najpotężniejsze zagrania, jednocześnie nie zamykając się w hermetycznej klatce.

Przed przeczytaniem niniejszego tekstu, jeżeli wahasz się czy zagrać cEDH, warto zapoznać się z opisem formatu: https://psychatog.pl/cedh-czym-dokladnie-jest-ten-wariant-commandera/. Pomoże on też zrozumieć niektóre skróty myślowe czy zawiłości wokół tematu, których nie tłumaczy niniejszy tekst.

mtg Sakashima of a Thousand Faces Commander Legends Art Jason A. Engle

Sakashima of a Thousand Faces, Art Jason A. Engle

Wybór Commandera

W tym miejscu jesteśmy delikatnie ograniczeni, ale nie oznacza to, że nie ma miejsca na bycie oryginalnym.

Przede wszystkim Commander w cEDH powinien spełniać jedną z dwóch funkcji – działać jako combo piece lub value engine. Oczywiście są od tego drobne odstępstwa, ale możemy przyjąć taką generalną zasadę.

Takich Commanderów nie brakuje, w różnych kolorach. Oczywiście, jedni będą lepsi, inni gorsi, ale ci gorsi mają specyficzną zaletę – są też mniej znani. To daje im przewagę nad graczami, skupiającymi się na topowej mecie.

Tak naprawdę nie widziałem do tej pory play groupy, w której top decki rządziłyby w każdym podzie, każdego dnia. Zawsze trafiają się osoby grające czymś bardziej niszowym, czymś uderzającym w format pod innym kątem.

Ja sam jestem znany w warszawskim towarzystwie cEDH jako operator “fringe” decków, talii, które na pierwszy rzut oka nie są cEDH, zahaczają o high power. Naturalnie, gram również topowymi taliami, jednak lubię przeplatać między grami te dziwniejsze picki.

Generalnie zauważyłem, że jeżeli jakaś talia jest “bardzo fringe”, albo w ogóle nie jest cEDH, ale ktoś próbuje nią grać w cEDH podach, zazwyczaj szybko się przestaje. Sam odbiłem się od kilku pomysłów lub widziałem kolegów opuszczających pomysły po kilkunastu grach. Fajnie jest kombinować i tworzyć coś nowego, ale jeszcze fajniej jest wygrywać i mieć poczucie oddziaływania na grę – talie mocno odstające poziomem tego nie mają, stąd szybko się nudzą. Wraz z doświadczeniem dużo szybciej rośnie wyczucie, co się nada, a co było tylko fajnym, ale przesadzonym pomysłem.

Strony takie jak cedh-database czy edhtop16 są świetnym źródłem inspiracji, można znaleźć na nich dużą ilość talii, które zostały przetestowane przez community i wiadomo, że są w stanie walczyć z najlepszymi taliami z mety. Często sięgają po nie też gracze, którzy siedzą mocno w formacie, ale troszkę się zmęczyli najlepszymi pickami.

Inalla, Archamge Ritualist (il.Yongjae Choi) i Dihada, Binder of Wills (il. Nestor Ossandon Leal) specyficzne Commanderki z drugiej dziesiątki aktualnie najlepszych talii cEDH

Ghyrson Starn, Kelermorph (art. Aaron J. Riley), Jhoira, Weatherlight Captain (art. Brad Rigney), The Gitrog Monster (art. Jason Kang) unikatowi Commanderzy spoza głównego nurtu, którzy mimo to doskonałe radzą sobie w dowolnych podach cEDH i reprezentują całkowicie odmienne podejście do gry

Wyniki turniejowe

Na całym świecie cyklicznie organizowane są turnieje cEDH, na żywo i przez kamerki internetowe. Za każdym razem, kiedy z naszą ekipą przeglądamy wyniki dużych turniejów, mamy srogie “cooooo jak tooooo skąd ta talia tak wysoko” i podobne reakcje. Naturalnie, zdarzają się turnieje, gdzie w top 12 jest 3x Tivit lub 3x Kinnan, ale są wydarzenia, na których powraca Proshh, pojawia się Nymris, Dihada, Rionya, Edric i inne przeróżne talie, które nie zawsze kojarzą nam się z cEDH.

Przykładowo, na ostatniej edycji Mox Masters, jednego z najbardziej rozpoznawalnych turniejów cEDH na świecie, w top 12 znalazło się 10 unikatowych decków. Jedyny powtarzający się deck, to wspomniany Kinnan. W finałowej czwórce znalazła się talia na Partnerach z Secret Lair Stranger Things, talia, na którą nigdy wcześniej się nie natknąłem.

Kolejny przykład, turniej NaCl 1k, popularny event. Top 12 – dziesięć unikatowych decków, w tym Zhulodok, Void Gorger czy Esika, God of the Tree, których w życiu nie podejrzewałbym o potencjał do bycia talią cEDH. Pokazuje to zdecydowanie, że różnorodne talie mają możliwość nie tylko pogrania w kuchni, ale również kandydowania do bycia czarnym koniem turniejów.

Podrzucę jeszcze przykłady z naszego domowego podwórka. Jakiś czas temu organizowany był turniej The Mooligans 1, w którym niesamowitą furorę, na ponad 20 osób (co jak na polską scenę jest solidnym wynikiem) zrobił Ob Nixilis, Captive Kingpin. Na ostatnim Paprykarzu powtórzyła się tylko jedna talia, a żadna talia z top 4 nie jest uznawana za ścisłe top talii – K’rrik i Armix & Kraum są pewnie najbliżej, Zur był topką dawno temu, a Zirda to całkowicie niszowy deck, którego nikt nie znał.

Konsekwentnie na kolejnych turniach pojawia się coraz więcej off meta, coraz więcej rogue czy wręcz “Fringe”. Nie wszystkie robią wyniki, nie wszystkie oddają pilotowi 100 procent, ale wszystkie prowadzą do jasnego wniosku, że nawet na turniejowej scenie cEDH jest miejsce na różnorodność.

Meta cEDH

Pisałem na temat “meta” czy “top” decków w cEDH, ale co to w zasadzie znaczy. Najpopularniejszy sposób do ustalania mety, w dowolnym formacie, to statystyczne porównanie, jakie talie wygrywają lub robią topkę w największej ilości turniejów.

Najlepiej do tego celu sprawdza się portal edhtop16.com. Są tam konsekwentnie zbierane statystyki z największych turniejów na świecie, a główną wartością jest stosunek ugrane top 16 do ilości zgłoszonych talii. Według tego zestawienia, aktualne top 16 Commanderów to:

Tak, generalnie topka mety jest zdominowana przez partnerów. Nikt nie wątpi w to, że rozszerzenie ręki o dwóch Commanderów zamiast jednego, w przypadku niektórych Commanderów jest diametralną różnicą. Dostęp do różnorodnych kolorów też pomaga. Nadal, top 16 to kilka rodzajów całkowicie innych decków: mamy tutaj turbo ad naus, stax reanimator, midrange grind control, tempo. Dodatkowo warto wspomnieć, że mimo olbrzymich ilości zgłoszeń żadna z tych talii nie przekracza 30% wygranych w stosunku do zgłoszeń – wskazuje to na fakt, iż żadna z tych talii nie dominuje wyraźnie i nie jest gwarantem prostszej ścieżki turniejowej, w przeciwieństwie do niektórych talii w Modernie czy kiedyś Legacy.

Talie znajdujące się tuż za top 16 wcale daleko nie odstają. Thrasios & Tymna czy Rocco, Cabaretti Carterer jeszcze do niedawna były uznawane za topowe decki, po prostu ustąpiły miejsca innym konstrukcjom. Nie oznacza to w żadnym stopniu, że są dużo słabsze, po prostu straciły na popularności.

Natomiast spójrzmy dalej na statystyki. Talii, które zrobiły topkę więcej niż 1 raz jest 66. Ogromna liczba do wybrania sobie talii, która może konkurować. CEDH zaczęło coraz bardziej ewoluować w większą ilość talii, mimo dominacji Tymny, Krauma, Thrasiosa i Najeeli. Praktycznie każdy z tych decków sprawdzi się do bawienia się dobrze przy stole cEDH lub zaskoczeniu na jakimś turnieju.

Rograkh, Son of Rohgahh (il. Chris Seaman), Atraxa, Grand Unifier (il. Marta Nael) i Tayam, Luminous Enigma (il. Sam Burley) trzech commanderów z topowej 10, reprezentujących całkowcie odmienne plany na konstrukcję talii i wygranie gry

Ortodoksi vs Brewerzy – odwieczna walka czy symbioza?

W każdym formacie magic istnieje grupa graczy, którzy ściśle śledzą metę i wybierają talie osiągające najwyższe wyniki. Nieuniknione jest też istnienie drugiej grupy osób – brewerów, tworzących talie, kombinujących z buildami, próbujących złamać szklany sufit. Jedni i drudzy zajmują bardzo ważną rolę w community.

Naturalnym jest, że gdyby ktoś nie usiadł i nie stworzył talii na Najeela, the Blade-Blossom, to nigdy ta talia nie zostałaby topową.

Wiele osób powie, że meta w cedh jest zamarznięta od lat – nie jest to w pełni nietrafne spostrzeżenie. Kilka talii znajduje się na szczycie dłużej niż inne, jednak meta cały czas ewoluuje. Commnader jest na tyle unikatowym formatem, że każdy dodatek jest w stanie zmienić talię, bez jednoczesnego usuwania jej z mety.

Co więcej, talie rotują w cEDH, podobnie jak w innych formatach – może troszkę rzadziej. Z jednej strony jest to zaleta, w cEDH rzadko pojawiają się karty lub kombinacje kart, które całkowicie wykluczają jakąś talię z mety lub powodują, że inna talia całkowicie dominuje. Thrasios & Tymna parę lat temu byli uznawani za doskonałą niemal talię, której nikt nigdy nie prześcignie. Dzisiaj nie znajdują się nawet w pierwszej dziesiątce. Atraxa, the Grand Unifier wbiła się potężnym phyrexiańskim szponem w metę i bardzo szybko weszła do top 10. Kiedy Commander New Capenna wszedł na scenę MtG, nikt z miejsca nie podejrzewał, że Tivit, Seller of Secrets w rok zostanie top 3 całej mety.

Część osób spoza towarzystwa cEDH uważa wszystkich wewnątrz za “netdeckerów”, osoby pobierające listy z internetu i niewkładające w talię nic od siebie. Spoiler alert: nie ma nic złego w net deckingu. Podbieranie buildów od osób, które wiedzą co robią, tworzą talie wygrywające turnieje to podstawa grania competitive Magic, we wszystkich formatach, od początku istnienia gry. Wielu najlepszych kompetytywnych graczy Modern czy Legacy nie tworzy własnych talii, a opierają się na konstrukcjach stworzonych przez zawodowców. Net decking gwarantuje posiadanie przetestowanej, ogranej talii. Po drugiej stronie tego samego medalu znajduje się nasz wewnętrzny Brewer, który chce przetestować kartę, która nam się podoba – no i brawo, go for it, dlaczego nie. Osobiście zawsze zachęcam każdego kto ma jakiś ciekawy pomysł i jakieś argumenty na poparcie go, żeby wprowadził swój pomysł w życie i zobaczył, jak się sprawdzi.

Volo, Guide to Monsters, art Zoltan Boros

Mecze i zagrania w cEDH

“cEDH to nudy, bo każda gra się kończy w 2 turze, więcej jest tasowania niż grania”

Bardzo popularne, mylne pojęcie o formacie. Tak, wiele talii ma możliwość wygrywania we wczesnych turach, ale mamy przy stole 3 innych graczy, którzy posiadają w talii zasoby, żeby zatrzymać szybką wygraną. Bo sami też chcą wygrać. Istnieją całe strategie, oparte o przytrzymanie gry, dodatkowo – mid range decki przeżywają teraz prawdziwy renesans. Talie oparte o wczesne castowanie Ad Nauseam lub bardzo agresywne tutory nadal stanowią ważną część mety, jednak jej całkowicie nie definiują.

Jedną z najbardziej podstawowych decyzji muliganowych w cEDH jest możliwość wczesnego zatrzymania próby wygranej lub przyblokowania silników takich jak Rhystic Study, by gra nie wymknęła się spod kontroli we wczesnym etapie.

Gry w cEDH mogą zmienić się w prawdziwy grind fest, jednak nawet najbardziej rozciągniętej grze przy stole competitive towarzyszą potężne zagrania, ciekawe sytuacje i trudne decyzje.

Wyobraźmy sobie stół, gdzie 3 niebieskie talie zagrywają Rhystic Study. Ręce graczy są nakarmione do granic możliwości, stosy instantów i umiejętności piętrzą się nawet powyżej 10 obiektów naraz. Takie momenty są najlepszymi wizytówkami formatu, nie prześlizgnięte zwycięstwo z Thassa’s Oracle w 2 turze – mimo, że to też ma ogromne znaczenie.

Talie typu hard control nie mają łatwego życia na turniejowej scenie, ze względu na ograniczenie czasowe, jednak przy towarzyskich stołach jak najbardziej możemy pomęczyć przeciwników przeciąganiem gry do momentu, kiedy będziemy gotowi do zagrania własnych kombinacji.

A propos kombinacji, w formacie istnieje wiele różnych decków, nie każdy wygrywa tak samo. Podstawy ogarniania zwycięstw w cEDH znajdziecie tutaj: https://psychatog.pl/top-10-combo-ukladow-w-cedh-commander/ jednak jest to wierzchołek góry. Istnieją Commandery, którzy są combo aktywatorami dla specyficznych kart, jak na przykład Tivit czy Najeela z najbardziej znanych, lub Lonis, Cryptozoologist lub Shalai and Hallar z bardziej niszowych dowódców. Dzięki temu gry w cEDH osiągają climax na wiele sposobów i chociaż istnieją wzroce, ciężko zgodzić się z uogólnieniem “każda gra w cEDH jest taka sama”.

Wyjątkowe wyjątkowości w meta

W tej sekcji chciałbym omówić kilka ciekawych zagrań, kart czy schematów, pojawiających się w topowych deckach cEDH, żeby podkreślić, iż nasz format to nie tylko tutor po Thassa’s Oracle.

Kinnan i Perplexing Chimera

Wielu pilotów Kinnan, Bonder Prodigy decyduje się na tech kartę, którą jest Perplexing Chimera. Możliwość przemycenia jej w stół za pomocą zdolności Kinnana całkowicie wypacza jej potęgę. Chimera powoduje, że przeciwnicy boją się zgrywać najsilniejsze karty, by gracz Kinnana nie przejął nad nimi kontroli. Dodatkowo, skomplikowane stosy interakcji robią się jeszcze bardziej skomplikowane.

Chain of Vapor i Dockside Extortionist

Istnieją talie w cEDH, dla których zagranie goblińskiego pirata z odpowiednią ilością artefaktów i enchantów u przeciwników po prostu wygrywają grę, dzięki przeróżnym pętlom lub łańcuchom aktywacji zdolności. Zagranie Chain of Vapor w odpowiedzi na Dockside nie dość, że ratuje grę, ale również dostarcza niesamowitej dozy rozrywki. Przeliczanie – kto musi poświęcić ile landów, żeby wrócić określoną liczbę artefaktów do ręki jest przy stole cedh unikatową rozrywką, dzięki której trzech graczy może powstrzymać czwartego przed wygraną.

Bardzo długie, skomplikowane linie wygranej

Istnieją talie, które nie wygrywają za pomocą Combo Piece A + Combo Piece B. Wręcz przeciwnie, ich droga do wygranej jest długa i skomplikowana (przynajmniej pierwszych kilka razy). Talie takie jak Flas- Zur the Enchanter, Inalla, Archmage Ritualist, The Gitrog Monster nie zawsze są w stanie ot tak wygrać grę. Często muszą zastosować długą i żmudna sekwencję czarów i triggerów (swoisty pasjans bez interakcji wrogów), żeby doczłapać się do wygranej. I chociaż nie zawsze jest to przyjemne dla przeciwników, zdecydowanie daje to pewną dozę satysfakcji pilotowi.

Wygrzebywanie się spod staxów

Och, kto nie spotkał się w karierze cEDH ze stax tribal deckiem, który miał problemy z domknięciem gry. Talie takie jak Tymna, the Weaver & Kodama of the East Tree, Tymna, the Weaver & Tevesh Szat, Doom of Fools, Winota, Joiner of Forces i podobne czasami nawrzucają w stół efektów, przez które nikt nie jest w stanie wygrać gry i zaczyna się bardzo powolny grind. Pozostali gracze sukcesywnie, pomalutku dobierają removal, żeby spróbować uwolnić się z łańcuchów, zanim “staxiarz” znajdzie sposób na wygraną. Dodatkowo może się zdarzyć, że komuś nie spodoba się nasza próba wyzwolenia, dostaniemy kontrą i zabawa się wydłuża. Nie jest to może najprzyjemniejszy scenariusz w cEDH, ale zdecydowanie jest jeden z ciekawszych – i łamiący stereotyp o szybciutkich grach zamykanych w dwie tury.

Torpor Orb (art. Svetlin Velinov) Grafdigger’s Cage (art. Daniel Ljunggren) oraz Rule of Law (art. Scott M. Fischer) nie wygrasz z Thassa’s Oracle, nie wygrasz z grobu, nie wygrasz ze Storm. Miłej zabawy, miłego kombinowania

Konkluzje

cEDH to miejsce, gdzie turniejowa, sprawdzona i ograna meta, spotyka się z kreatywnością i udziwnieniami bardziej, niż w jakimkolwiek innym formacie. Dzięki Brewerom, kombinującym jakby tu uprzykrzyć współgraczom życie. Mamy tu oczywiście ograniczone opcje w wyborze Commanderów, ale mamy ich za to sporo. Jest multum strategii, specyficznych zagrań, odmiennych scenariuszy. Gry naprawdę – nie zawsze kończą się w 2 turze.

Talie ewoluują, gracze testują, wszystko płynie. Atmosfera przy stole jest gorąca, stosy ogromne, zwycięstwa epickie. Nic tylko dołączyć!

Mam nadzieję, że części z osób niezdecydowanych ten tekst rozwieje wątpliwości, że cEDH to nie jakiś zamarznięty dinozaur, w którego grają tylko najbardziej zatwardziali tryharderzy.

Mateusz „Boczek” Boczkiewicz – Od małego jestem fanatykiem MtG, wielbicielem siłowni, koszykówki, pokera, szachów, StarCrafta II i wielu innych (nie potrafi skupić się na jednym).

Przy stole cEDH zdecydowanie wolę control niż turbo i rogue od meta.

Całkiem przypadkiem wódz cedhowego klanu Gruul. Ojciec chihuahua z piekła rodem imieniem Rysio, choć od małego kocham Rottweilery.

Wsparcie przez Patronite

Gorąco namawiamy do wspierania naszego projektu EDH za pośrednictwem Patronite. Dzięki temu, będziemy mogli opłacać autorów tekstów, a także polepszać wizualną stronę materiałów i serwisu!

Chciałbym w tym miejscu także serdecznie podziękować wszystkim dotychczasowym darczyńcom, którzy wspierali i wspierają Psychatoga i jego twórców!

Czy w cEDH jest miejsce na różnorodność? Felieton na ocieplenie wizerunku format